Bangladeş'te özel mahkeme, 2022 yılında düzenlenen hükümet karşıtı protestolar sırasında yaşanan şiddet olayları nedeniyle eski Başbakan Şeyh Hasina ve eski İçişleri Bakanı Asaduzzaman Khan Kamal'ı idam cezasına çarptırdı. Mahkeme, sanıkları insanlığa karşı işlenen suçlar kapsamında yargıladı.
Protestolar ve Şiddet Olayları
Geçtiğimiz yıl, öğrencilerin öncülüğünde başlayan hükümet karşıtı protestolar, ülke genelinde geniş bir katılımla gerçekleşti. Bu eylemler, polis müdahalesiyle birlikte şiddet olaylarına dönüştü ve birçok kişi hayatını kaybetti. Eski Başbakan Hasina, bu süreçte cinayet, cinayete teşebbüs ve protestoculara karşı ölümcül silahların kullanılmasını emretmek gibi suçlamalarla yargılandı. Şiddet olayları sonucunda, Hasina'nın iktidarı sona erdi ve kendisi Hindistan'a kaçmak zorunda kaldı.
Mahkeme Kararları ve Tepkiler
Dakka'daki mahkeme, Hasina ve Khan Kamal'a verdiği idam cezası kararıyla dikkat çekti. Öte yandan, eski polis şefi Abdullah Al-Mamun, mahkemeye sunduğu deliller nedeniyle hafifletici ceza alarak 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme kararlarının açıklanması sırasında salonda ve dışarıda çeşitli tepkiler gözlemlendi. Bazı izleyicilerin, sanıkların idam edilmesini talep eden sloganlar attığı bildirildi. Mahkeme, düzenin sağlanması için izleyicilerden sakin olmalarını istedi.
Hasina'nın Açıklamaları
Mahkeme kararının ardından, İngiliz ve Fransız haber ajanslarına açıklamalarda bulunan Hasina, durumu kontrol edemediklerini ancak yaşananları önceden planlanmış bir saldırı olarak nitelendirmenin mümkün olmadığını belirtti. Hasina, kendisine karşı verilen kararların seçilmemiş bir hükümet tarafından verildiğini ve bu kararların siyasi motivasyon içerdiğini savundu.
Tarihi Arka Plan ve Protestoların Sebepleri
Bangladeş'te 16 Temmuz 2022'de, 1971'deki Bağımsızlık Savaşı'na katılanların ailelerine kamu sektöründe kontenjan ayrılmasına yönelik protestolar başlamıştı. Öğrenci liderleri, hükümete karşı sivil itaatsizlik ilan ederken, binlerce kişi sokaklara döküldü. 5 Ağustos 2022'deki protestolar sırasında, polis ile göstericiler arasında çatışmalar yaşandı ve bu olaylar, Başbakan Hasina'nın istifasına yol açtı. İstifasının ardından, Bangladeş Genelkurmay Başkanı Waker-uz-Zaman, ülkeye geçici bir hükümetin kurulacağını duyurdu. Bu geçici hükümetin başkanlığına Nobel Barış Ödüllü Muhammed Yunus'un getirileceği ifade edildi.
Bangladeş Sağlık Bakanlığı, 2022 yılında düzenlenen protestolar sırasında polis ve güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 621'den fazla kişinin yaşamını yitirdiğini açıkladı. Birleşmiş Milletler ise bu sayının yaklaşık 1,400 olduğunu belirtti.
