Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kentsel dönüşüm projeleri çerçevesinde önemli bir adım atarak 77 ilde toplam 64 bin hektar rezerv yapı alanı belirledi. Bu alanda yapılan çalışmalar, Türkiye'nin depremsellik riski göz önünde bulundurularak afetlere karşı dayanıklı yerleşim alanları oluşturmayı hedefliyor. Bakanlık, kentsel dönüşüm uygulamalarını destekleyen detaylı programlar ve toplumsal farkındalığı artırmaya yönelik stratejilerle bu süreci hızlandırmayı amaçlıyor.
Afet Riskine Karşı Önlemler
AA muhabirinin "2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı"ndan aktardığı bilgilere göre, Türkiye'nin büyük bir kısmı deprem ve diğer afet risklerine maruz kalıyor. Bu nedenle, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında 59 ilde 291 riskli alan, 39 ilde 191 kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı ile 11 ilde 20 yenileme alanı tespit edilmiştir. Bu çalışmalar, riskli yapıların belirlenmesi ve dönüşüm süreçlerinin hızlandırılması için kritik bir rol oynamaktadır.
Kurum ve Kuruluşların Rolü
Bakanlık, riskli yapıların tespit edilmesi amacıyla 1611 kurum ve kuruluşu lisanslandırmıştır. Bu kurumlar arasında üniversiteler, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve yapı denetim kuruluşları bulunmaktadır. Yapılan incelemeler sonucunda 1 milyon 204 bin 72 bağımsız birimin riskli olduğu belirlenmiş ve dönüşüm alanları kapsamına alınan toplam bağımsız birim sayısı 2 milyon 350 bin olarak kaydedilmiştir.
Mali Destek ve Kampanyalar
Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı, 2012 yılından itibaren çeşitli destekler sağlamak üzere kurulmuştur. Eylül 2025 itibarıyla bu hesap için yaklaşık 204 milyar lira ödenek tahsis edilmiştir. Ayrıca, "Yarısı Bizden" kampanyası çerçevesinde 21,8 milyar lira destek sağlanmıştır. İstanbul'da gerçekleştirilen kentsel dönüşüm uygulamaları, bu destek paketleriyle daha da hız kazanmıştır.
İstanbul'daki Uygulamalar
22 Şubat 2024 tarihli Cumhurbaşkanı kararı doğrultusunda İstanbul'daki kentsel dönüşüm projeleri için hak sahiplerine toplam 1 milyon 875 bin lira destek verilecektir. Bu destek, 875 bin lira hibe, 875 bin lira kredi ve 125 bin lira tahliye desteği şeklinde sunulmaktadır. Ayrıca, kentsel dönüşüm strateji belgelerinin hazırlanması zorunlu hale getirilecek ve bu alandaki mevzuat düzenlemeleri yapılacaktır.
Kentsel dönüşüm uygulamalarında, uzlaşma süreçlerinin geliştirilmesi ve sürecin hızlandırılması hedeflenmektedir. Özellikle olası Marmara depremine karşı riskli yapı stokunun yenilenmesi için gerekli çalışmaların etkin bir şekilde yürütülmesi planlanmaktadır. İstanbul'daki "Yarısı Bizden" kampanyasının devam etmesiyle, kentsel dönüşüm süreçlerinin daha kapsamlı bir şekilde ilerlemesi beklenmektedir.
