UNICEF'in Çarpıcı Verileri ve Çocuk Tutukluluğu
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 2024 yılı itibarıyla dünya genelinde 259 bin çocuğun özgürlüğünden mahrum bırakıldığını bildirdi. Bu rakam, her 100 bin çocuktan 15'inin tutuklu olduğu anlamına gelmektedir. Çocuk tutukluluğundaki oranlar, bölgesel farklılıklar göstermekte; Kuzey Amerika'da her 100 bin çocukta 34 tutuklu bulunurken, Latin Amerika ve Karayipler'de bu oran 26'dır. Güney Asya'da ise 100 bin çocukta 24 tutuklu bulunmaktadır. UNICEF ayrıca, 2018 yılından bu yana çocuk tutukluluğunda 67 bin kişilik bir azalma yaşandığını vurguladı. Ancak, yoksulluk, savaş ve toplumsal krizlerin etkisiyle bazı bölgelerde bu oranların hala yüksek olduğu gözlemleniyor.
Çocukların Suç Dünyasına Sürüklenmesi
UNICEF ve uluslararası medya kuruluşlarının raporları, çocukların organize suç örgütleri tarafından nasıl kullanıldığını gözler önüne seriyor. Haiti'den Meksika'ya, Kuzey Afrika'dan Avrupa'ya kadar uzanan geniş bir coğrafyada, çocuklar yaşıtlarıyla oyun oynamak yerine çetelerin içinde şiddet, uyuşturucu ve sömürüye maruz kalıyor. Haiti’de, çete üyelerinin %30 ila %50'sinin çocuk ve ergenlerden oluştuğu belirtiliyor. Son zamanlarda, çeteler arasındaki çatışmalarda beş çocuğun hayatını kaybettiği ya da ağır yaralandığı kaydedildi.
Meksika ve Suç Kartellerinin Çocukları Hedef Alması
Reuters'in 2025 tarihli araştırmasına göre, Meksika'daki uyuşturucu kartelleri, çocukları 6 yaşından itibaren örgütlerine çekmeye çalışıyor. Çocuklar, çoğu zaman sosyal medya ve video oyunları aracılığıyla kandırılmakta. Karteller, çocukları sadakatleri ve cezasızlık avantajları nedeniyle tercih ediyor; bu durum, binlerce çocuğun haberci, muhafız veya tetikçi olarak kullanılmasına yol açıyor. Uzmanlar, yüz binlerce çocuğun bu kartellerin potansiyel hedefi olduğunu vurguluyor.
Latin Amerika'da Çocukların Suç Örgütlerine Katılımı
UNICEF raporlarına göre, Latin Amerika ve Karayipler’de çocuklar, 9-11 yaşları arasında suç örgütlerinin parçası haline getiriliyor. Verilen görevler arasında mesaj iletme, gözcülük yapma, kaçırma faaliyetlerine katılma ve uyuşturucu ile silah taşıma yer alıyor. El Salvador’da, çocukların 6-7 yaşında bile çeteler tarafından kullanıldığı tespit edilmiştir. Meksika'da ise yaklaşık 30 bin çocuk, doğrudan suç örgütlerinin bir parçasıdır.
Kuzey Afrika ve Avrupa'da Çocukların Durumu
The Guardian'ın 2024 tarihli araştırmasına göre, Kuzey Afrikalı çocuklar Avrupa'daki kokain ağları tarafından kaçırılarak köle gibi kullanılmakta. Bu çocuklar, şiddet, işkence ve uyuşturucu satıcılığına zorlanmakta. Raporda, bu çocukların en savunmasız iş gücü olduğu ve suç örgütleri için en kolay hedef konumunda bulundukları belirtiliyor.
Türkiye'de Çocukların Suçla İlişkilendirilmesi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılında güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı, 2022’ye göre %10,7 azalarak 537 bin 583 oldu. Bu çocukların güvenlik birimlerine geliş nedenleri arasında mağduriyet, suça sürüklenme iddiası ve kaybolma gibi durumlar yer alıyor. 2023'te suça sürüklenme gerekçesiyle güvenlik birimlerine getirilen çocukların başlıca suçları arasında yaralama ve hırsızlık ilk sıralarda yer alıyor.
Uzmanların Uyarıları ve Çözüm Önerileri
Uzmanlar, çocukların cezai sorumluluklarının yetişkinlere göre daha düşük olması nedeniyle suç örgütlerinin bu kesimi özellikle tercih ettiğine dikkat çekiyor. Bu bağlamda, çocuklara yönelik ceza indirimlerinin kaldırılmadığı sürece çetelerin bu boşluğu kullanmaya devam edeceği öngörülüyor. Çocuk adaletinde koruma ve rehabilitasyon kadar caydırıcılığın da önemli olduğu vurgulanmakta. Sosyal politikaların güçlendirilmesi ve eğitime yatırım, çocukların suç örgütlerinin ağına düşmesini engellemek için kritik faktörler arasında yer alıyor.
