Türkiye'nin 2026-2028 yıllarını kapsayan Yeni Orta Vadeli Program (OVP), yeşil dönüşüm sürecini hızlandırmayı hedefliyor. Bu çerçevede, enerji, ulaştırma, sanayi ve tarım gibi temel sektörlerde düşük karbonlu üretim ve döngüsel ekonomi uygulamaları ön plana çıkarılacak. Program, sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik önemli düzenlemeleri içerecek.
İklim Kanunu ve Sera Gazı Emisyonları
OVP kapsamında, İklim Kanunu'nun uygulamasına yönelik sera gazı emisyonlarının azaltımına ilişkin ikincil mevzuat çalışmaları tamamlanarak hayata geçirilecek. Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi (TR ETS) de devreye alınacak. Bu sistem, ülkedeki emisyonları kontrol altına almayı ve azaltmayı amaçlıyor. Ayrıca, Avrupa Birliği'nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın kurulmasına yönelik çalışmalar sürdürülerek, ETS gelirlerinin yeşil dönüşüm projelerinin finansmanında kullanılması sağlanacak.
AB ile Uyumluluk ve Sektörel Yol Haritaları
OVP çerçevesinde, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın Türkiye üzerindeki etkileri değerlendirilecek. Bu süreçte, AB düzenlemelerinden etkilenen sektörler için düşük karbonlu sektörel yol haritaları hazırlanacak. Türkiye'nin ihtiyaçları doğrultusunda, AB taksonomisi ile uyumlu bir Türkiye yeşil taksonomisi geliştirilmesi hedefleniyor. Bu sayede sürdürülebilir yatırımlar için ortak bir çerçeve oluşturulacak.
İşletmelerin Çevresel Etkilerinin İzlenmesi
İklim Değişikliği Azaltım Stratejisi ve Eylem Planı'nın (İDASEP) güncellenmesiyle birlikte, işletmelerin çevresel etkilerini izleyip şeffaf bir şekilde raporlamaları sağlanacak. Raporlama standartları ve denetim altyapısının güçlendirilmesi, ihracatta çevresel düzenlemelere uyum ve rekabet gücünü artırmak amacıyla yapılacak. Ayrıca, iklim dostu teknolojilerin geliştirilmesi yönünde Türkiye Yeşil Sanayi Projesi kapsamında çağrılar açılacak.
Sürdürülebilir Üretim ve Döngüsel Ekonomi
İmalat sanayisinde eko-tasarım ve sürdürülebilir ürünlere ilişkin mevzuat takip edilerek karbon ayak izi gibi göstergelerin hesaplanması ve izlenmesi için çalışmalar yürütülecek. Hayata geçirilen Ulusal Döngüsel Ekonomi Eylem Planı sayesinde ulusal geri kazanım oranının artırılması hedefleniyor. Döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu ve düşük karbonlu üretimi destekleyen yatırımlar, Yeşil Dönüşüm Destek Programı aracılığıyla teşvik edilecek.
Plastik Yönetimi ve Yenilenebilir Enerji
Uluslararası Plastik Anlaşması müzakereleri çerçevesinde, plastik ürünlerin üretimi, kullanımı ve bertarafına ilişkin ulusal politika ve mevzuat gözden geçirilecek. Ayrıca, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretiminin artırılmasıyla enerjide ithal kaynaklara bağımlılığın azaltılması amaçlanıyor. Yenilenebilir enerji kullanım oranının yükseltilmesi ve enerji verimliliği yüksek yeşil binaların yaygınlaştırılması için Ulusal Yeşil Sertifika Sistemi oluşturulacak.
Ulaşım ve Sürdürülebilir Turizm
Ulaşım alanında Net Sıfır Emisyon Stratejisi ve Eylem Planı tamamlanarak, entegre ve çevre dostu akıllı ulaşım sistemleri için bir teknoloji yol haritası oluşturulacak. Lojistik sektöründe yüksek kapasiteli şarj istasyonlarının ulusal planı hazırlanacak. Sürdürülebilir Turizm Programı ile turizmde yeşil dönüşümün hızlandırılmasına yönelik çalışmalar başlatılacak ve turizm tesislerine yönelik sertifikasyon faaliyetleri yaygınlaştırılacak.
Yerel yönetimlerin çevresel altyapı, yenilenebilir enerji ve ulaşım sektörlerinde iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum kapsamında gerçekleştireceği yatırımlar için yenilikçi ve sürdürülebilir finansman modelleri geliştirilecek. Tüm bu adımlar, Türkiye'nin yeşil dönüşüm hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynayacak.
