Türkiye, 2023 yılının ilk dokuz ayında uluslararası doğrudan yatırım (UDY) alanında önemli bir gelişme yaşadı. Ülkeye gelen toplam UDY miktarı 11,4 milyar dolar olarak kaydedilirken, bu rakamın 8 milyar dolarını yatırım sermayesi oluşturdu. Bu veriler, Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) tarafından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ödemeler Dengesi istatistiklerinin açıklanmasının ardından yayımlanan Rakamlarla Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Bülteni'nde detaylandırıldı.
Eylülde Gerçekleşen Yatırımlar
Eylül ayı itibarıyla Türkiye'ye gerçekleşen UDY girişi 722 milyon dolar olarak belirtiliyor. 2023 yılı ocak-eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 46 oranında bir artış gözlemlendi. 2003 yılından itibaren Türkiye'ye gelen UDY girişlerinin toplam değeri ise 285 milyar doları aşarak dikkat çekici bir seviyeye ulaştı.
Sektörel Dağılım ve Yatırım Tasfiyeleri
Yılın ilk dokuz ayında kaydedilen 11,4 milyar dolarlık UDY girişinin 8 milyar doları yatırım sermayesinden oluşurken, yabancı uyruklulara gayrimenkul satışı yoluyla 1,6 milyar dolar, borçlanma araçları ile ise 2,6 milyar dolar değerinde UDY girişi gerçekleşti. Ancak yatırım tasfiyeleri 856 milyon dolar değerinde bir aşağı yönde etki yarattı.
En Fazla Yatırım Toptan ve Perakende Ticarette
Yatırım sermayesi girişinin sektörel dağılımında toptan ve perakende ticaret sektörü öne çıkıyor. Bu sektörde gerçekleşen yatırımlar 2,7 milyar dolarla toplam yatırımın yaklaşık yüzde 34'ünü oluşturdu. İkinci sırada ise gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı sektörü yer alırken, bilgi ve iletişim hizmetleri sektörü de aynı oranda sermaye çekti.
Uluslararası Yatırımcıların Ülkeler Bazında Dağılımı
2003-2024 döneminde Türkiye'ye gelen doğrudan yatırımların tarihsel olarak yüzde 58'ini gerçekleştiren Avrupa Birliği (AB-27) ülkeleri, 2023 yılının dokuz ayında bu oranı yüzde 64'e çıkardı. Ülkeler bazında yapılan yatırımlarda Hollanda, yüzde 32 ile en büyük paya sahip olurken, Kazakistan ve Lüksemburg her biri yüzde 14 ile takip etti. Almanya yüzde 7, ABD ise yüzde 6 ile sıralamada yer aldı. Ülkeye gelen doğrudan yatırımlar, 9 ayda yüzde 45,5 oranında bir artış gösterdi.
