Son dönemde kamuoyunun gündeminde önemli bir yer tutan restoran fiyatları, pandemi sonrası yaşanan talep artışıyla birlikte ciddi bir yükseliş gösterdi. Bu artışlar, zamanla Avrupa'daki fiyatlarla kıyaslanır hale geldi. Ancak son aylarda sektördeki fiyat artışlarının yavaşladığı gözlemleniyor.
Talep Artışı ve Fiyatlar Üzerindeki Etkisi
Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TÜRYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer, yaptığı açıklamalarda pandemi sonrası dönemde yaşanan talep artışının 2023 yılının ikinci yarısına kadar fiyatlara yansıdığını belirtti. Ancak, bu talebin sürekli olmadığını ifade eden Demirer, müşterilerin "Bu fiyat bu hizmeti hak etmiyor" şeklinde geri bildirimler vermeye başladığını vurguladı. Bu durum, sektörün fiyat artış hızını yavaşlattı.
Artan Maliyetlerin Sektöre Etkisi
Demirer, sektördeki maliyet artışlarının da dikkat çekici boyutlara ulaştığını ifade etti. Son beş yıl içinde genel enflasyon oranının yüzde 540, gıda enflasyonunun ise yüzde 750 seviyelerine çıktığını aktaran Demirer, asgari ücret artışının da yüzde 850 oranında gerçekleştiğini söyledi. Bu durum, restoranların maliyet yapısında önemli değişikliklere yol açtı. Ücretlerin toplam maliyet içindeki payı, beş yıl önce yüzde 25-30 seviyelerindeyken, bugün yüzde 45’e kadar yükseldi.
Fiyat Eleştirileri ve İletişim Stratejileri
TÜRYİD Başkanı, sektördeki yüksek fiyat eleştirilerine de dikkat çekerek, bu eleştirilerin farkında olduklarını belirtti. Demirer, yüksek enflasyon ortamında hizmet fiyatları hakkında oldukça fazla eleştiri aldıklarını ancak sektörü doğru bir şekilde anlatmanın önemine vurgu yaptı. Bu yıl düzenlenen etkinlikte 2 bin 400 kişinin kayıt yaptırmış olması, sektöre olan ilginin devam ettiğini gösteriyor.
İklim Krizi ve Gıda Enflasyonu
Demirer, iklim krizinin de sektör üzerindeki etkilerini unutmamak gerektiğini belirtti. Özellikle Nisan ayındaki zirai don ve yaz aylarındaki kuraklık gibi olayların gıda enflasyonunu artırdığını ifade eden Demirer, bu konunun zirvenin gündem maddeleri arasına alındığını söyledi.
Türkiye'nin Yeme-İçme Ekonomisi
Demirer, Türkiye'deki yeme-içme sektörünün büyüklüğüne dair güncel verileri de paylaştı. Küresel yeme-içme sektörünün hacminin 4,5 trilyon dolar olduğunu belirten Demirer, sektörde 360 milyon kişiye istihdam sağlandığını aktardı. Türkiye'deki yeme-içme sektörünün büyüklüğünün 25 milyar dolar seviyesinde olduğu ve gastronominin turizm gelirleri içindeki payının yüzde 15-20 bandında seyrettiği ifade edildi. Bu yıl beklenen 64 milyar dolarlık turizm gelirinin yaklaşık 12,8 milyar dolarının gastronomiden geleceği öngörülüyor.
5. Global Gastro Ekonomi Zirvesi
Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen 5. Global Gastro Ekonomi Zirvesi, sektörün yerli ve yabancı temsilcilerini bir araya getirdi. "Kesişme Noktası" temasıyla gerçekleştirilen etkinlikte, gastronominin sürdürülebilirlik, kültürel diplomasi, turizm, teknoloji ve toplumsal dönüşüm gibi konular üzerinde tartışmalar yapıldı. Zirve boyunca geleceğin mutfakları, deniz yaşamının korunması, coğrafi işaretli ürünler ve yeşil ekonomi gibi başlıklar ele alındı.