Gazze'de milyonlarca Filistinli, İsrail'in sürekli ateşkes ihlalleri altında açlık, susuzluk ve güvensizlikle mücadele ederken, ABD'den dikkat çekici bir yeniden yapılandırma projesi geldi. Wall Street Journal'ın (WSJ) haberine göre, Trump yönetimi, Gazze'yi 'yüksek teknolojiye sahip lüks bir sahil metropolüne' dönüştürmeyi amaçlayan 'Project Sunrise' (Gün Doğumu Projesi) adlı kapsamlı bir planı yatırımcılara sunuyor.
Projenin İçeriği ve Hedefleri
Proje, Gazze'nin sahil şeridinde lüks tatil köylerinin, yüksek hızlı trenlerin, yapay zeka destekli akıllı şehir altyapısının ve modern gökdelenlerin yer aldığı bir hayal tasarlıyor. Ancak, bu vizyon, bölgede yaşanan insani kriz ve on binlerce sivilin hayatını kaybetmesine neden olan çatışmaların yarattığı gerçeklikle çelişiyor. Gazze'deki mevcut durum, yerinden edilen yaklaşık 2 milyon Filistinlinin hayatlarını nasıl sürdüreceği konusunda soruları gündeme getiriyor.
Projenin Hazırlığı ve Sunum Süreci
WSJ'nin aktardığına göre, 'Project Sunrise' projesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff öncülüğünde hazırlandı. 32 sayfalık bir PowerPoint sunumu ile tanıtılan projede, Gazze'deki yoksulluğun 'refaha' dönüştürüleceği iddiaları öne çıkıyor. Sunumun içeriği 'hassas ancak gizli değil' ibaresi taşıyor, ancak hangi ülkelerin ya da şirketlerin projeyi finanse edeceği konusunda net bir bilgi bulunmuyor.
Finansal Boyut ve Beklentiler
Projenin toplam maliyetinin 10 yıl içinde 112,1 milyar dolar olarak hesaplandığı belirtiliyor. ABD, bu maliyete hibe ve borç garantileriyle yaklaşık 60 milyar dolarlık bir katkı sunmayı önerirken, Dünya Bankası'nın da finansmanda yer alması öngörülüyor. Ancak bazı ABD'li yetkililer, projenin gerçekçi olmadığını savunarak, mevcut durumun değişeceğine dair inançsızlıklarını dile getiriyor.
Güvenlik Koşulları ve Uygulama Süreci
Yetkililere göre, projenin uygulama aşaması, yıkılmış binaların ve patlamamış mühimmatların temizlenmesiyle başlayacak. Bu süreçte halka geçici barınaklar, sahra hastaneleri ve mobil klinikler sağlanacak. Ardından, kalıcı konutlar, hastaneler, okullar ve ibadet alanları inşa edilecek. Projenin son aşamasında ise lüks sahil projeleri ve modern ulaşım merkezlerinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Ancak, bölgedeki güvenlik koşullarının sağlanması durumunda bile uygulamanın iki ay içinde başlatılabileceği belirtiliyor.
İnsani Kriz ve Yeniden İnşa Engelleri
Bölgedeki insani krizin derinliği göz önünde bulundurulduğunda, yeniden inşanın önündeki engeller oldukça büyük. Gazze'nin yeniden inşası sırasında 68 milyon ton enkazın altında 10 bin civarında cesedin bulunduğu tahmin ediliyor ve toprak, zehirli maddelerle dolu. Proje savunucuları ise, Gazze'nin kaderine terk edilmesinin daha büyük bir felakete yol açacağını savunarak, Trump'ın vizyonunun hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
