Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) tarafından açıklanan Kasım ayı üretici-market fiyat araştırması, tarım ürünleri arasındaki fiyat farklılıklarının dikkat çekici boyutlara ulaştığını ortaya koydu. Bu ayın en dikkat çekici verisi, mandalina gibi bir ürünün market fiyatlarının üretici fiyatlarına göre ne kadar yükseldiğini gözler önüne serdi. Üretici ve market arasındaki fiyat farkı, alım gücünü etkileyen unsurların başında geliyor.
Mandalinada Fiyat Farkı Yüzde 392,86
Kasım ayında, mandalinanın üretici fiyatı kilogramda 6,20 TL iken, market raflarında bu fiyatın 30,56 TL'ye kadar yükseldiği görüldü. Böylece mandalinada üretici ve market arasındaki fiyat farkı yüzde 392,86'ya ulaştı. Bu durum, tarımsal ürünlerin perakende satışlarındaki yüksek maliyetlerin ve fiyat dalgalanmalarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Mandalinayı izleyen ürünler arasında portakal, ıspanak, maydanoz ve havuç yer alıyor. Portakalın üretici fiyatı 16,80 TL, market fiyatı ise 51,55 TL olarak belirlendi; ıspanakta bu rakamlar 17,53 TL ve 53,27 TL, maydanozda 5,09 TL ve 14,82 TL, havuçta ise 11 TL ve 31,81 TL şeklinde gerçekleşti.
Market Fiyatlarında Pırasa Zirvede
Kasım ayında markette fiyatı en çok artan ürün ise pırasa oldu. Toplamda 42 ürünün fiyatlarının değerlendirildiği raporda, 18 üründe fiyat artışı gözlemlenirken, 24 üründe fiyat düşüşü kaydedildi. Pırasanın fiyatı markette yüzde 149,5 oranında arttı ve bu ayın "zam şampiyonu" unvanını kazandı. Pırasayı, yüzde 118,3 artışla ıspanak, yüzde 71,7 ile fındık ve yüzde 58,5 ile antep fıstığı takip etti. Fiyatı en fazla azalan ürün ise marul oldu; maruldaki fiyat gerilemesi yüzde 55 seviyesinde gerçekleşti. Bu düşüşü, portakalda yüzde 46,6 ve kuru soğanda yüzde 43,3 gibi oranlar izledi.
Üreticide Patates Fiyatlarında Dikkat Çekici Artış
TZOB'un raporuna göre Kasım ayında üretici fiyatları arasında en dikkat çekici artış patateste yaşandı. Patates fiyatı üreticide yüzde 34,9 oranında yükseldi. Bu artışı, yüzde 34,6 ile salatalık, yüzde 17,2 ile pırasa ve yüzde 15,8 ile kuru incir izledi. Üreticide en belirgin düşüş ise portakalda görüldü; portakal fiyatı yüzde 43,1 oranında geriledi. Mandalina, karnabahar ve kabak da fiyat düşüşü yaşayan diğer ürünler arasında yer aldı, bunlardaki düşüş oranları ise sırasıyla yüzde 38, yüzde 36,5 ve yüzde 30,8 olarak kaydedildi.